Op verzoek van de Nationale Opera, Opera Zuid en de Nederlandse Reisopera schreef ik het libretto voor een nieuwe opera. Leonard Evers componeerde de muziek, de regie is in handen van Annemiek van Elst.
In Atman! raakt de negenjarige Atman verdwaald in zijn eigen stad. Hij heeft de sleutel van thuis op zak, maar weet niet meer waar hij woont. Op straat vraagt hij raad. Een man heeft geen tijd (‘Vraag het me morgen nog eens’). Een vrouw neemt hem mee (‘Jonges as jouw zijn goeie matroze’). Maar Atman wil naar huis, niet de oceaan over. Wat begint als een eenvoudig verzoek (‘Weet u welke kant ik op moet?’) wordt een tocht met omwegen en hindernissen die voor een jongen van negen soms onoverkomelijk lijken – of nee: zijn.

Atman! ging op zondag 21 december in première in de Nationale Opera & Ballet in Amsterdam, en is daar nog tot 4 januari 2026 te zien. Alle speeldata kun je vinden in de agenda.

“De rijke, associatieve taal van Bart Moeyaert (gezongen én gesproken) en de inventieve muziek van componist Leonard Evers maken Atman! tot een impressionistische, gelaagde reis.” — Joep Stapel in NRC, 21 december 2025

Afgelopen vrijdag is bij uitgeverij Querido Atman! verschenen. Atmans verhaal over verdwalen, heimwee en thuiskomen is geïllustreerd door Mark Janssen en werd vormgegeven door Herman Houbrechts.

De eerste persreacties:

“Dit boek zingt. Bart Moeyaert schreef Atman! als een libretto voor componist Leonard Evers, en straks gaat dit verhaal als een opera op tournee. Gelukkig hebben wij het boek, want de illustraties van Mark Janssen zijn niet minder dan fantastisch en de tekst is ook zonder de zangeres een prachtig lied.[…] De monsterlijke piraten, Plien de kapitein, de gehaaste man met de hoed en de diepe zee. Janssen brengt ze geraffineerd en in felle kleuren tot leven. Eigenzinnig ook, met zwier en humor. Moeyaerts warme, filosofische tekst doet nadenken en ontroert. Hoe hij Atmans universele angst om niet meer thuis te raken in buitelende woorden kan laten dansen, dat doet niemand hem na. Van dit meesterlijke duo willen we nog veel ander moois.” — Silvie Moors in De Standaard, 29 november 2025

“In vinnige verzen vertelt Bart Moeyaert het verhaal van Atman. Mark Janssen tekent vissen en vogels in bonte kleuren, en akelige mannetjes die je alleen in je wildste dromen ontmoet. Want als je heimwee voelt, kan je verbeelding zomaar op volle toeren beginnen te draaien. Atman! is een gelaagd boek waarin gevoelens van gemis en ontheemding speels worden aangeraakt. De geborgenheid van thuis wordt er alleen maar begeerlijker door. Moeyaerts zangerig geritmeerde poëzie spoort op iedere pagina aan tot nadenken, en tovert even vaak een brede grijns om je lippen.” — Jan Dertaelen in De Tijd, 29 november 2025

“Atman! is klasse, zoals we dat van Bart Moeyaert gewoon zijn: scherp, spitsvondig en hoogst relevant.” (4,5 sterren) — Marnix Verplancke in Knack Focus, 17 december 2025

“Een gelaagde, poëtische, filosofische tekst over de geborgenheid waar elk mens nood aan heeft. (…) Een verhaal over verlies, verlangen en heimwee, dat ondanks al die heftige emoties verrassend lichtvoetig is.” (4 sterren) — Veerle Vanden Bosch in De Standaard der Letteren, 27 december 2025

In deze novelle uit 1929 vertelt een jongeman aan zijn vrouw waarom hij ineens per sé zijn hart wil volgen, en het met die keuze niet altijd even gemakkelijk heeft. De schrijfster van het boek, Marguerite Yourcenar, was zesentwintig toen ze het boek schreef. Lees Alexis voor aan een geliefde — zoals het mij werd voorgelezen, bijvoorbeeld, in bad. (Hoe dat was, lees je in Een ander leven.)

David Almond is één van de spannendste schrijvers van kinder- en jeugdliteratuur. Spannend als in: verrassend. Werkt sinds zijn debuut Skellig aan een eigenzinnig, divers oeuvre. Ik denk dat ik zowat alles van hem heb gelezen én in de kast heb staan.

Toen ik in het feestjaar van Hans Christian Andersen (2005, toen het 200 jaar geleden was dat Hans geboren was) door een Deense organisatie officieel werd geïnstalleerd als ambassador van Andersen, zag ik al snel in dat Andersen veel meer is dan een man van sprookjes (die in 130 talen zijn vertaald). Ik leerde hem kennen via zijn brieven en zijn dagboeken (een keuze uit de dagboeken verscheen bij De Arbeiderspers) en zijn roman De Improvisator. Ik reisde naar Odense (de klemtoon valt op de o, en er komen twee doffe e’s achteraan), waar zijn geboortehuis is omgebouwd tot een museum vol foto’s, manuscripten en de papieren silhouetten die Andersen heeft gemaakt, een bibliotheek en een aantal persoonlijk spullen. Zijn laarzen, bijvoorbeeld. En ook — ik wist niet wat ik zag — zijn valse tanden.

In het huis in Kalmthout — temidden van de bossen en de heide — laat hij zijn tweeëndertig stadsjaren achter zich.
Het jaar 2023 is een jubileumjaar: veertig jaar geleden debuteerde Moeyaert met Duet met valse noten. Zijn veertig jaar schrijverschap wordt gevierd met een feest met en voor de lezers, een gloednieuwe editie van zijn debuut en Dat alles over liefde gaat, een keuze uit zijn poëzie door Ester Naomi Perquin. In april 2024 verschijnt in de reeks Privé-domein van uitgeverij De Arbeiderspers zijn tot hiertoe meest persoonlijke boek: Een ander leven.

Op 2 april 2019 wordt Bart Moeyaert de Astrid Lindgren Memorial Award 2019 toegekend voor zijn hele oeuvre. De officiële uitreiking van de Award vindt op 27 mei 2019 plaats in het Konserthuset in Stockholm, Zweden.
Een halfjaar later, nog voordat de hele wereld in de greep komt van het coronavirus, ruilt hij samen met zijn partner Jonathan de stad Antwerpen in voor het groene Kalmthout, vlakbij de grens tussen Nederland en België.

In 2014 krijgt Bart Moeyaert van het Vlaams Fonds voor de Letteren en het Nederlands Letterenfonds het verzoek of hij artistiek intendant wil worden van het Gastland Vlaanderen en Nederland op de Frankfurter Buchmesse 2016. Voor dit grote project werkt hij gedurende twee en een half jaar het complete concept uit. Samen met een sterk team brengt hij het Nederlands taalgebied literair en cultureel in kaart, o.a. in het gastlandpaviljoen op de Messe.